باز اکنون > اختلالات > اختلال پایکا چیست

اختلال پایکا PICA چیست؟

مشخصه افراد مبتلا به اختلال پایکا خوردن مواد غیر غذایی است .
این افراد مرتباً از مواد غیر غذایی مثل خوردن گچ تخت سیاه . گچ دیوار . رنگی که از اشیای دیگ کنده شده سفال و حتی مدفوع حیوانات استفاده می کنند. باید توجه داشت که این رفتار حداقل یک ماه ادامه داشته باشد تا فرد مورد نظر واجد شرایط pica شود. جالب است بدانید که اصطلاح پایکا از کلمه لاتین picus به معنای زاغی (نوعی کلاغ) می آید و اشاره به این دارد که کلاغ هرچه دستش برسد میخورد .

شیوع اختلال پایکا PICA

به گزارش DSM-۵نرخ شیوع گایکا نامعلوم است.در بین افراد مبتلا به معلولیت ذهنی یا افزایش شدت معلولیت ذهنی نرخ شیوع ظاهرا افزایش میابد.

معیارهای DSM-۵ بر ای اختلال پایکا

برای آنکه ‌که بتوانیم شخصی را دچار پایکا بدانیم باید ۳ معیار A-B-D در فرد وجود داشته باشد.


A: حداقل یک ماه فرد به طور همیشگی موادر غیرغذایی یا بدون ارزش غذایی را می‌خورد.
B: خوردن مواد غیرغذایی و غیرزقابل هضم با مرحله‌ی رشدی فرد همخوانی و مطابقت ندارد.
C:این رفتار خوردن بخشی از آداب و رسوم فرهنگی یا اجتماعی نیست.
D: اگر این رفتار درون یک اختلال روانی دیگر (مانند معلولیت ذهنی در اختلال رشد ذهنی، اختلال طیف اتیسم و اسکیزوفرنی) یا یک وضعیت پزشکی مانند بارداری روی دهد، باید به اندازه‌ی کافی شدید و خطرناک باشد تا پزشکان و روان‌شناسان به بررسی آن بپردازند.

علل ایجاد اختلال پایکا

هیچ دلیل خاصی برای پیکا وجود ندارد. در برخی موارد ، کمبود آهن ، روی یا ماده مغذی دیگر ممکن است با پیکا همراه باشد. به عنوان مثال ، کم خونی ، معمولاً ناشی از کمبود آهن ، ممکن است دلیل اصلی ایجاد پیکا در زنان باردار باشد.
ولع مصرف غیرمعمول شما ممکن است نشانه این باشد که بدن شما در تلاش است تا مقدار کم مواد مغذی را دوباره پر کند.
افرادی که دارای برخی شرایط بهداشت روانی مانند اسکیزوفرنیا و وسواس فکری عملی هستند ، ممکن است به عنوان مکانیسم مقابله با پیکا درگیر شوند.
حتی برخی از افراد ممکن است از بافت یا طعم دهنده برخی از مواد غیرغذایی لذت ببرند و هوس کنند. در برخی فرهنگ ها ، خوردن خاک رس یک رفتار پذیرفته شده است. رژیم غذایی و سوتغذیه می توانند منجر به پیکا شوند. در این موارد ، خوردن مواد غیرغذایی ممکن است به شما کمک کند احساس سیری کنید.

عوامل بیولوژیک

عوامل اجتماعی / فرهنگی

عوامل خانوادگی

عوامل تجربی

عوامل پسیکولوژیک و شخصیتی

بسیاری از سمپتوم های اختلالات خورد و خوراک ماهیت ففیزیکی دارند و تا کنون فقط یک عامل بیولوژیک آن به خوبی شناسایی شده است : عامل ژنتیک . همانطور که خواهیم دید تحقیق در مورد فعالیت نوروترنسمیترهای مغز و نقش مغز و سیستم های هورمونی در تنظیم اشتها به اندازه ی عوامل ژنتیک شواهد محکم ندارند .
مدار پاداش مغز از دوپامین برای "هایلایت" کردن تجربه ی "خوشمزگی" یک خوراکی استفاده می کند . مغز می خواهد فرد مزه ی غذای خوشمزه را به خاطر بیاورد و این کار را (خوردن آن خوراکی) دوباره انجام دهد . وقتی تجربه ی یک خوراکی که توسط دوپامین تقویت شده است باعث می شود مدارهای پاداش مغز بدرخشند این کار می تواند باعث شود که سایر سیگنال ها که "سیر شده ای خوردن بس است" نتوانند خودشان را نشان دهند .
اختلالات خورد و خوراک در خانواده ها به ارث می رسند و این پدیده نشان می دهد که احتمالا پای یک عنصر ژنتیک در میان است . بستگان درجه اول زنانی که هم آنورکسیا هم بولیمیا دارند در مقایسه با بستگان درجه اول زنانی که هرگز اختلالات خورد و خوراک نداشته اند با احتمال بیشتری به این اختلالات مبتلا می شوند .
همچنین در تمام اختلالات خورد و خوراک یک عامل مشترک خانوادگی نیز وجود دارد یعنی اگر یکی از اعضای خانواده بولیمیا داشته باشد احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده نه تنها به بولیمیا بلکه به همه ی انواع اختلالات خورد و خوراک بیشتر خواهد شد . اما ژن های کمک کننده به ایجاد آنورکسیا ممکن است با ژن های کمک کننده به ایجاد بولیمیا تفاوت داشته باشند . زیرا بولیمیا ظاهرا نوعی سندروم مختص فرهنگ است در حالی که آنورکسیا چنین نیست و جهان شمول بودن آن نشان می دهد که گرسنگی دادن به خود ممکن است یک عنصر ژنتیک مهم داشته باشد .
چون مشکلات اشتها در اختلالات خورد و خوراک به فراوانی مشاهده می شود بعضی نظریه های مربوط به آنورکسیا و بولیمیا به نقش بعضی مناطق فعال مغز در تنظیم اشتها به ویژه هیپوتالاموس و به نوروترنسمیتر هایی که ظاهرا با اشتها ارتباط دارند اشاره کرده اند .
آسیب وارده به هیپوتالاموس جانبی در حیوانات باعث از دست دادن اشتها می شود و از دست دادن اشتها سندروم گرسنگی دادن به خود را به وجود می آورد که از لحاظ رفتاری شبیه رفتاری است که در آنورکسیا دیده می شود . اما شواهد زیادی نشان می دهند که نقص در هیپوتالاموس جانبی عامل اصلی ابتلا به آنورکسیا نیست .
افراد مبتلا به آنورکسیا نروزا در بادی ایمیج خود نقص دارند . یعنی برداشت غلطی از بدن خود دارند – از آن ناراضی هستند و آن را بزرگتر از اندازه ی واقعی می دانند .
بعضی نظریه ها اختلال نورواندوکرین یا نابسامانی سیستم نورواندوکرین را در نظر می گیرند . نورواندوکرینولوژی علم تعامل بین دستگاه عصبی و دستگاه هورمونی است . اختلال نورواندوکرین اختلال عملکرد هورمونی یا عوامل استرس زای زندگی است که باعث اختلال عملکرد هورمونی می شود . طبق این نظریه ها چون اشتها در مقابل تغییر سطح هورمون ها بسیار حساس است تغییر شدید سطح هورمون ها باعث افزایش یا کاهش شدید اشتها می شود . شواهد تایید کننده ی این نظریه بسیار اندک هستند .
در اینجا موضوع مورد بحث این است که افراد مبتلا به آنورکسیا و بولیمیا ویژگی های رفتاری و شناختی شبیه ویژگی های افراد مبتلا به اختلال وسواس – اجباری و افراد مبتلا به افسردگی دارند و ثابت شده است که سطح سروتونین بر سمپتوم های افسردگی و OCD تاثیر می گذارد . اما افرادی که آنورکسیا یا افسردگی آن ها بهبود یافته است در تنظیم سروتونین نابهنجاری های مستمر نشان نمی دهند و این پدیده بار دیگر می تواند نشان دهد که نوسان سطح سروتونین در آنورکسیا ممکن است معلول این اختلال باشد نه علت آن .

بنابر آنچه گفته شد عوامل فرهنگی غربی یکی از عوامل خطر برای ابتلا به اختلالات خورد و خوراک است . بسیار مهم است که این عوامل چگونه می توانند باعث آغاز اختلالات خورد و خوراک شوند شناسایی و مشخص شود .

تاثیر رسانه های عمومی – نارضایتی از اندام و رژیم غذایی: در ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته علت افزایش موارد ابتلا به اختلالات فوق این بوده است که رسانه های عمومی اندام ایده آل را به ذهن مردم تحمیل کرده اند . به این صورت که افراد فکر می کنند برای جذاب بودن و احساس خوبی داشتن باید اندامی مشابه اندام خوانندگان و ستارگان سینما داشته باشند .
اولا رسانه های عمومی دایما متهم می شوند که واقعیت را تحریف می کنند و اندام زنان را طوری نشان می دهند که به نحو طبیعی لاغر هستند (یعنی فقط اقلیتی از زنان جامعه را معرفی می کنند) یا به طور غیر طبیعی لاغر هستند (یعنی خودشان را به زور لاغر کرده و لاغر نگه داشته اند) . هرچه نوجوانان کم سن (بین ۱۴ تا ۱۶ سال) به پرستش افراد معروف بیشتر توجه داشته باشند و بیشتر تصور کنند که آن ها اندام خوبی دارند از اندام خود بیشتر متنفر خواهند شد .
آشکارترین راه این است که تصاویر ایده آل از اندام که رسانه های عمومی ارائه می دهند باعث می شوند که افراد از اندام خود منزجر شوند .
نارضایتی از اندام معمولا به صورت "فاصله" بین وزن و اندام طبیعی با وزن و اندام ایده آل تعریف می شود و اکثرنظریه های مربوط به اختلالات خورد و خوراک نارضایتی از اندام را یکی از علل مهم اختلالات خورد و خوراک می دانند .



تاثیر دوستان : دوستان نیز مثل رسانه های عمومی می توانند در نگرش فرد به اندام – وزن – خورد و خوراک و فعالیت های رژیمی او تاثیر زیادی بگذارند و دختران نوجوان معمولا از طریق تماس نزدیک با دوستان و همسالان عقاید خود در باره ی لاغری و رژیم غذایی را کسب می کنند . فشار همسالان می تواند نگرش افراد را به چند طریق تحت تاثیر قرار دهد . مثلا در برخی موارد نگرش های اعضای گروه به خورد و خوراک و اندام به ارزش های درون گروهی تبدیل می شوند که مورد پسند جامعه نیز هستند (مثلا رژیم گرفتن یا کم خوردن) و همچنین اشتراک عقاید باعث می شود که اعضای گروه بعضی باور ها یا عقاید خاص را به دست آورند که ابتلا به اختلالات خورد و خوراک را تسهیل می کنند مثلا کمال گرایی . رفتارهای دوستان صمیمی می توانند در نگرش افراد نسبت به کنترل وزن – تناسب اندام و رژیم های لاغری خصوصا در دختران نوجوان و جوان تاثیر بگذارند .

گفتیم که اختلالات خورد و خوراک در خانواده ها جریان دارد . هر چند این جریان تا حدی به علت ویژگی های وراثتی است می تواند نتیجه ی تاثیر مستقیم نگرش ها و رفتارهای اعضای خانواده نیز باشد
سالوادور مینوچین طراح نظریه ی سیستم های خانوادگی عقیده دارد که ممکن است فرد در یک ساختار خانوادگی مختل و نامنظم گیر کرده باشد . وی این نوع خانواده ها را خانواده های سایکوسوماتیک می نامد و می گوید که ساختار این نوع خانواده ها ایجاد اختلالات خورد و خوراک را فعالانه ترغیب می کند
خانواده های افراد مبتلا به اختلالات خورد و خوراک حداقل یکی از چها ویژگی های زیر را دارند :
۱) در هم تنیدگی : که در آن والدین در همه ی کارهای فرزندان دخالت می کنند – از همه ی کارهای آن ها سر در می آورند و هیجانات و نیازهای عاطفی فرزندان را نادیده می گیرند . آن ها این دخالت را وظیفه ی خود می دانند و به همین دلیل به آن ها over-functioning گفته می شود .
۲) افراط در مراقبت : که در آن والدین بیش از حد نگران مسائل فرزندداری رفاه یکدیگر و فرزندان هستند و فرزندان نیز گاهی این کار را کنترل بیش از حد والدین می دانند .
۳) انعطاف ناپذیری : یا سفت و سخت گیری که در آن سعی می شود وضع موجود خانواده حفظ شود به عبارت دیگر انعطاف ناپذیری به مشکل خانواده در سازگار شدن با نیاز های رشدی دائما در حال تغییر فرزندان اشاره دارد .
۴) عدم حل اختلاف : که در آن افراد خانواده سعی می کنند از کشمکش و اختلاف بپرهیزند یا اینکه همیشه در حال تعارض و جنگ هستند . (اصطلاح مترادف با عدم حل اختلاف حل اختلاف ناصحیح یا ضعیف است)
به عقیده ی مینوچین مشکل خانواده به صورت یک بیماری سایکوسوماتیک در یکی از بچه ها نشان داده می شود (مثلا به صورت آنورکسیا)
مادر به عنوان عنصر مهم خانواده احتمالا در ایجاد اختلالات خورد و خوراک فرزندان نقش خاصی ایفا می کند . بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات خورد و خوراک مادرانی دارند که آن ها نیز الگوهای نابهنجار خورد و خوراک یا اختلالات روانی دارند و الگوهای نابهنجار مادران در فرزندان آن ها مشکلات تغذیه ای به وجود می آورند که ممکن است از همان اوایل کودکی شروع شود . مادرانی که به شدت از اندام - وزن و ظاهر دختران خود ایراد می گیرند شدیدا در آن ها تاثیر می گذارند . آن ها علاوه بر اینکه باعث ابتلای فرزند خود به اختلالات خورد و خوراک می شوند موفقیت روان درمانی های انجام شده برای حل مشکلات دختران را نیزبه شدت کاهش می دهند .

شواهد نشان می دهند که مشکلات زندگی و تجربه های ناگوار هم می توانند به صورت عامل آسیب پذیری در مقابل اختلالات خورد و خوراک وارد عمل شوند و هم می توانند شروع اختلالات خوردن را تسریع کنند .
اما نوع خاصی از تجربه های ناگوار زندگی که عامل خطر برای اختلالات خورد و خوراک محسوب می شود سوء استفاده ی جنسی (childhood sexual abuse) در کودکی است .
امروزه سوء استفاده ی جنسی در کودکی رسما یک عامل خطر برای ابتلا به اختلالات خورد و خوراک شناخته می شود ولی اینکه چگونه باعث اختلالات خورد و خوراک می شود هنوز معلوم نیست . یکی از احتمالات این است که تجربه های ناگوار کودکی انواع دیگری از اختلالات روانی را موجب می شوند که ابتلا به اختلالات خورد و خوراک را تسهیل می کنند . بعضی روانشناسان نیز عقیده دارند که اختلالات خورد و خوراک ابزاری هستند برای مقابله با سایر اختلالات روانی (مثل افسردگی عمده) که در نتیجه ی سوء استفاده ی جنسی در کودکی به وجود می آیند . به عقیده ی آن ها ایجاد اختلال خورد و خوراک روشی است برای مقابله با مشکلات هیجانی و هویتی که شاید ناشی از تجارب ناگوار در کودکی باشند .
بولیمیا نیز می تواند روشی برای مقابله با احساسات منفی ناشی از مشکلات دوران کودکی باشد افراد مبتلا به بولیمیا از طریق بینج ایتینگ و بعد از آن تصفیه نوعی تسکین هیجانی احساس می کنند .

افرادی که به اختلالات خورد و خوراک مبتلا می شوند ویژگی های روانی و صفات شخصیتی خاصی دارند که ممکن است در ایجاد این اختلالات نقش داشته باشند . احتمال دارد بعضی از عوامل خطر موثر در ایجاد اختلالات خورد و خوراک با بعضی ویژگی های شخصیتی تعامل کنند تا نوعی اختلال خورد و خوراک به وجود آورند .
مطالعات متعدد ویژگی های شخصیتی افراد مبتلا به اختلالات خورد و خوراک را شناسایی کرده اند از جمله : کمال گرایی – خجالتی بودن – عدم ثبات هیجانی (نوروتیسم) – عزت نفس پایین – توجه بیش از حد به حس های فیزیکی – احساسات منفی یا افسردگی – وابستگی به دیگران یا عدم اعتماد به نفس .
اختلالات خورد و خوراک با احساسات منفی (معمولا با غم و افسردگی) ارتباط نزدیک دارند و اختلالات خلقی معمولا با آنورکسیا یا بولیمیا کاموربید هستند البته هنوز مشخص نیست که احساسات منفی و استرس علت اختلالات خورد و خوراک هستند یا معلول آن ها .
یکی از ویژگی های بارز افراد مبتلا به اختلالات خورد و خوراک عزت نفس پایین است . عزت نفس پایین ممکن است صرفا از نگرش های منفی افراد نسبت به خود مشتق شود (مثلا افراد آنورکسیک و بولیمیک خود را چاق می دانند و معتقدند که هیکل و اندامشان زشت است و افراد بولیمیک معتقدند که کنترل خورد و خوراک در دست خودشان نیست و روی آن کنترل ندارند) . همه ی این اعتقادات غلط باعث می شود که عزت نفس فرد پایین بیاید . با این حال بعضی شواهد نشان می دهد که عزت نفس پایین می تواند در ایجاد اختلالات خورد و خوراک نقش داشته باشد . اولا عزت نفس پایین یک پیش بینی کننده ی مهم اختلالات خورد و خوراک در زنان است . ثانیا به عقیده ی بعضی روانشناسان اختلالات خورد و خوراک مثل آنورکسیا می توانند روشی برای مبارزه با عزت نفس پایین باشند زیرا نشان می دهند که فرد حداقل می تواند روی یکی از جنبه های زندگی خود کنترل داشته باشد .
افراد آنورکسیک و تا اندازه ای کمتر افراد بولیمیک معمولا کمال گرا هستند و کمال گرایی می تواند یکی از علت های اختلالات خورد و خوراک باشد . کمال گرایی چند وجه دارد که ممکن است رو به درون باشد یا رو به بیرون یعنی دیگران باشد . کمال گرایی ممکن است سازگارانه یا ناسازگارانه باشد . تحقیقات نشان می دهد که کمال گرایی می تواند سمپتوم های بولیمیا را در زنانی که فکر می کنند چاق هستند پیش بینی کند . هم کمال گرایی خود – تحمیلی و هم کمال گرایی تحمیلی از سوی دیگران در افراد مبتلا به آنورکسیا بیشتر از افراد سالم دیده می شود .
جالب اینجاست که کمال گرایی یکی از صفات شخصیتی بارز در بسیاری از اختلالات روانی و مخصوصا به همراه بسیاری از اختلالات اضطرابی مشاهده می شود و با آن ها کاموربید است .

درمان اختلال پایکا

درمان اختلال پایکا احتمالاً با درمان هرگونه عارضه ای که از خوردن مواد غیر غذایی به دست آورده اید شروع خواهد شد. به عنوان مثال: اگر فرد در اثر خوردن تراشه های رنگ دچار مسمومیت شدید شده باشد. ممکن است شیمی درمانی تجویز شود.
در این روش به فرد دارویی داده می شود که بتواند سرب را از طریق ادرار دفع کند. این دارو ممکن است از طریق دهان مصرف شود ، یا ممکن است پزشک داروهای کلاتاسیون وریدی را برای مسمومیت با سرب تجویز کند ، مانند اسید اتیلن دی آمین تترا استیک (EDTA). اگر پایکا ناشی از عدم تعادل مواد مغذی باشد، ممکن است مکمل های ویتامین یا مواد معدنی تجویز شود به عنوان مثال: در صورت تشخیص کم خونی فقر آهن ، توصیه می شود مکمل های آهن را به طور منظم مصرف شود.همچنین ممکن است یک ارزیابی روانشناختی را برای تعیین اینکه آیا فرد OcD یا بیماری روانی دیگری دارد یا خیر ، تعیین کند. بسته به تشخیص ، دارو ، درمان یا هر دو را تجویز می شود.اگر فرد مبتلا به پیکا دارای ناتوانی ذهنی یا بیماری روانی باشد ، داروهایی برای مدیریت مشکلات رفتاری نیز می توانند به کاهش یا از بین بردن میل به خوردن مواد غیر مغذی کمک کنند.

درمان های دارویی

خانواده درمانی

روان درمانی شناختی – رفتاری

خود – نظارتی از طریق اس ام اس

  • چون هم آنورکسیا و هم بولیمیا اغلب با افسردگی عمده کاموربیدیتی دارند معمولا با داروهای ضد افسردگی مثل فلوکستین تحت درمان قرار می گیرند اما اگر دارو های ضد افسردگی با روان درمانی هایی مثل CBT یا درمان شناختی – رفتاری همراه شود دستاورد های درمانی بیشتر خواهد شد . CBT کمک می کند تا باورهای اشتباه افراد بولیمیک از بین برود و دارو های ضد افسردگی کمک می کنند تا از احتمال بازگشت بیماری بعد از درمان با CBT کاسته شود
  • درمان دارویی آنورکسیا در مقایسه با درمان دارویی بولیمیا موفقیت کمتری دارد هر چند تعداد مطالعات مربوط به دارودرمانی آنورکسیا نسبتا محدود است .
  • اولانزاپین دارویی است که ابتدا برای درمان سمپتوم های سایکوز به کار می رفت اما موارد جدید تر مصرف آن شامل درمان سمپتوم های حاد آنورکسیا نیز هستند . این دارو در کاستن از افکار وسواسی و ترس های فرد درباره ی افزایش وزن موثر واقع می شود و همچنین به افزایش وزن کمک می کند .
  • نالتروکسن یک آنتاگونیست اوپیود است یعنی فعالیت اوپیود ها در مغز را بلوکه می کند . اپیود ها موادی شیمیایی در مغز هستند که با لذت ربط دارند .
  • چندین نوع SSRI می توانند از شدت سمپتوم های اختلال بینج – ایتینگ بکاهند (مثلا دسی پرامین – ایمی پرامین) داروهای SSRI که هم در خلق و هم در بینج – ایتینگ موثر واقع می شوند عبارتند از فلووکسامین – سیتالوپرام و سرترالین . آمفتامین و داروهای شبیه به آمفتامین ممکن است مفید واثع شوند اما در بلند مدت فایده ی چندانی ندارند . داروهای اضافه شده به CBT موثر تر از دارو به تنهایی هستند .
  • یکی از انواع پرطرفدار رویکرد خانواده درمانی مدل مادزلی برای نوجوانان مبتلا به اختلالات خورد و خوراک مخصوصا آنورکسیا نروزا است . کل روند ۶ تا ۱۲ ماه و تعداد کل جلسات ۱۰ تا ۲۰ جلسه است . در مدل مادزلی فرض بر این است که والدین مهم ترین عامل برای درمان فرزندان خود هستند و باید یاد بگیرند چگونه مسئولیت اوضاع را به عهده بگیرند . مدل مادزلی برای والدین کودکان استثنایی با نیازهای زیاد یا خانواده های تک – والدی زیاد مناسب نیست .
روانشناسان بالینی اعتقاد دارند که بهترین روش درمانی برای بولیمیا درمان شناختی – رفتاری یا روان درمانی شناختی – رفتاری (CBT) است . استفاده از CBT بیشتر از همه برای درمان بولیمیا موثر واقع می شود و توصیه شده که بین ۱۶ تا ۲۰ جلسه طول بکشد و در یک دوره ی ۴ تا ۵ ماهه انجام شود .
CBT برای بولیمیا بر اساس یک مدل شناختی قرار دارد که فیربرن و همکارانش در ۱۹۹۳ طراحی کرده اند طبق این مدل افراد بولیمیک مدت های طولانی درباره ی خود عقاید منفی داشته اند و این عقاید با نگرانی در باره ی وزن – اندام و جذابیت در تعامل بوده است
در CBT سه مرحله وجود دارد که برای مقابله با سمپتوم های بولیمیا و افکار غلط که ریشه ی سمپتوم ها را تشکیل می دهند مورد نیاز است .
این سه مرحله عبارتند از :


۱) برنامه ریزی برای خورد و خوراک و کنترل محرک ها

۲) بازسازی شناختی برای پرداختن به باورهای غلط درباره ی وزن و اندام

۳) طراحی روش های پیشگیری از بازگشت

در مرحله ۱ به افراد آموزش داده می شود تا محرک ها یا موقعیت هایی را که باعث آغاز دوره ی بینج ایتینگ می شوند شناسایی کنند . و نیز به آن ها آموزش داده می شود که به پرخوری افراطی نپردازند و رفتارهای افراطی خوردن را کنار بگذارند و نیز توضیح داده می شود که با تغذیه برنامه ریزی شده می توان وزن عادی بدن را ثابت نگه داشت .
در CBT برای بولیمیا نروزا از خود – نظارتی یا سلف – مونیتورینگ استفاده می شود . بیماران با استفاده از موبایل های پیشرفته مثل آی فون – گلکسی – اکسپریا موارد زیر را به اطلاع تراپیست خود می رسانند : آنچه خورده اند – آیا بینج ایتینگ یا تصفیه داشته اند – در چه موقعیتی قرار داشته اند چه کسی در کنارشان قرار داشته است و چه افکار و احساساتی داشته اند .
CBT به رغم موفقیت نسبی در درمان بولیمیا و تا حدی در درمان اختلال بینج ایتینگ هنوز درمان کلی به حساب نمی آید و تنها در نیمی از درمانجویان موثر واقع می شودهمچنین هنوز از CBT ورژن موثری برای درمان آنورکسیا طراحی نشده است یکی از رویکردهای CBT که اخیرا طرفداران زیادی یافته است روی بادی ایمیج تمرکز دارد به عقیده ی این روانشناسان بادی ایمیج یک تجربه ی شخصی – خصوصی با پنج – بعد است
این ابعاد باهم تعامل می کنند و در یکدیگر تاثیر می گذارند :



۱) بعد ادراکی : ادراکی که از بدنمان داریم بر اساس تصویر ذهنی ما ازظاهرمان و همچنین حس های فیزیکی تشکیل شده است . گاهی این ادراک صحیح و دقیق است یعنی تصویر ذهنی از بدنمان با ظاهر واقعی ما و این که دیگران چه برداشتی از آن دارند مطابقت دارد . وقتی ادراک ما تحریف شده است ممکن است اندازه ی کل بدن یا اندازه ی بعضی اعضای خاص بدن (مثلا بینی) را بیش از حد زیاد ادراک کنیم .

۲) بعد عاطفی : معرف احساساتی است که با بادی ایمیج مرتبط هستند و می تواند طیف هیجانی را پوشش دهد . در بادی ایمیج آشفته این احساسات معمولا به شکل شرم – چندش – انزجار – ترس یا غم نشان داده می شوند . چنین احساساتی ممکن است به طور دائم حضور داشته باشند و باعث دیسترس (رنج شخصی) زیاد و مشغله ی ذهنی فرد شوند .


۳) بعد شناختی : معرف دو چیز است ۱- باور های ما دربارهی ظاهرمان (مثلا من بیش از حد گرد و قلمبه هستم) و ۲- اهمیتی که به بدنمان می دهیم (مثلا بنابراین نامقبول یا بی ارزش هستم) وقتی بادی ایمیج ناسالم است مردم معمولا ظاهرا خود را با کل ارزشی که برای خودشان قائل هستند برابر می دانند .



۴) بعد ارزیابی سابجکتیو : ماهیتی فراگیر تر دارد و نارضایتی از بدن را که قبلا توضیح دادیم دربر می گیرد . این بعد می گوید که فرد از کل بدن و هیکل خود یا بخش های خاصی از آن ناراضی است

۵) بعد رفتاری : بادی ایمیج شامل رفتارهایی است که مردم در رابطه با بادی ایمیج خود دارند . مثل چک کردن مداوم یا وارسی افراطی و اجتناب بدنی . نیروی محرک این رفتارها عبارتند از نارضایتی از بدن و این احساس که بدن فرد غیر قابل قبول است . هدف اصلی رویکرد های CBT که از مدل بالا پیروی می کنند این است پیش فرض های ناسازگارانه ی فرد در رابطه با شکل و وزن بدن شناسایی شوند و تغییر یابند و از فراوانی رفتار های ناسازگارانه ای مثل چک کردن بدن و اجتناب بدنی کاسته شود . افراد مبتلا به اختلالات خورد و خوراک یک سوگیری گزینشی هستند که باعث می شود فقط روی آن اجزا و قسمت های بدن که از آن ها متنفرند تمرکز حواس کنند . در مدل بالا تلاش می شود این سوگیری های گزینشی از بین بروند . در مرحله ی بعد از مواجهه درمانی استفاده می شود که در طی آن درمانجویان با بدن خود مواجه می شوند . هدف از مواجهه درمانی این است که از هیجانات منفی ای که معمولا با دیدن بدن خود در آینه به وجود می آیند کاسته می شود .

یا با استفاده از اپ هایی مثل تلگرام . با پیشرفت تکنولوژی و فراگیرشدن استفاده از موبایل های پیشرفته کار روانشناسان آسان تر شده است .
درمانجو وضعیتش را در گوشی هوشمند خود تایپ می کند و به درمانگر می فرستد در پاسخ از تراپیست یک مسیج دریافت می کند .








مسائل تاریخی و فرهنگی اختللات خورد و خوراک

می توان گفت که بعضی ریشه های اختلالات خورد و خوراک در ارزش ها و ایده آل های فرهنگ ها و جوامع مختلف قرار دارد . به این ترتیب بررسی مواردی از اختلالات خورد و خوراک که جنبه ی تاریخی و فرهنگی دارند می تواند به ما کمک کند تا بعضی عوامل آسیب پذیری افراد در مقابل اختلالات خورد و خوراک را شناسایی کنیم .

نمونه های تاریخی اختلالات خورد و خوراک

تفاوت های فرهنگی در اختلالات خورد و خوراک

عوامل دموگرافیک در جوامع مختلف

در طول تاریخ نمونه هایی از اختلالات خورد و خوراک وجود داشته اند که بسیاری از آنها به اختلالات خورد و خوراک امروزی شباهت دارند . مواردی از گرسنگی دادن به خود در یونان و روم باستان و در قرون وسطی در افراد مذهبی دیده می شد که می خواستند به اعتلای معنوی برسند .
این پدیده آنورکسیای مقدس (holy anorexia) نامیده می شود و مثال آن سنت کاترین است که در ۱۶ سالگی گرسنگی دادن به خود را آغاز کرد و آن را تا آخر عمر خود (۳۲ سالگی) ادامه داد .
در قرن نوزدهم پزشکان به تدریج مطالعه ی سیستماتیک پدیده ی گرسنگی دادن به خود را آغاز کردند و روان پزشکان از نوعی هیپوکندریا نام بردند که در آن دختران جوان در طول بلوغ و بعد از رشد فیزیکی زودرس به بی اشتهایی بسیار شدید دچار می شدند . احتمالا اولین کسی که اصطلاح آنورکسیا نروزا را به کار برد ایمبرت بود که عقیده داشت ویژگی این اختلال از دست دادن اشتها – امتناع از خوردن و ضعیف شدن است .
این نمونه های تاریخی در عین حال که به اختلالات خورد و خوراک در دنیای امروز شباهت دارند از لحاظ انگیزه های پشت پرده تفاوت هایی نشان می دهند . در موارد بسیار قدیمی تر عوامل مذهبی و معنوی انگیزه هایی قوی برای گرسنگی دادن به خود بوده اند در حالی که در موارد مربوط به قرون هجدهم و نوزدهم گرسنگی دادن به خود معمولا عارضه ی جانبی بهبود از یک بیماری یا فلج هیستیریک تلقی می شد . اما امروزه افراد مبتلا به اختلالات خورد و خوراک معمولا هدف خود را که کاهش وزن است پنهان می کنند و برای امتناع از خوردن غذا دلایل دیگری می آورند . این گفته در مورد موارد تاریخی که در اینجا ذکر کردیم نیز ممکن است صدق کند .
نمونه های تاریخی بولیمیا بسیار نادر تر از نمونه های تاریخی آنورکسیا هستند . اما در قرن نوزدهم اختلالی به نام فم کانینا یا گرسنگی سگ وجود داشت که ویژگی آن خوردن مقدار بسیار زیادی غذا و بعد استفراغ بود .
همین مرور کوتاه نشان می دهد که خوردن نامنظم و مختل از زمانی که انسان ها خواندن و نوشتن را یاد گرفتند و تاریخ مکتوب را به نگارش درآوردند وجود داشته است .

مشهودترین رابطه ی تفاوت های فرهنگی با اختلالات خورد و خوراک در بولیمیا دیده می شود . برای مثال در فرهنگ هایی که به هیچ عنوان با فرهنگ های غرب تماس ندارند و در افرادی که با زندگی غرب آشنا نیستند بولیمیا دیده نمی شود .
نقش فرهنگ در ایجاد آنورکسیا اندکی پیچیده تر است . حتی در درون جوامع غربی (مثلا آمریکا) گروه های فرهنگی مجزا در شیوع اختلالات خورد و خوراک تفاوت هایی نشان می دهند و این تفاوت ها معمولا ریشه در اعمال و ایدهآل های فرهنگی دارند . برای مثال احتمال اختلالات خورد و خوراک در زنان سیاهپوست آمریکایی کمتر از زنان سفیدپوست آمریکایی است .
به رغم این تفاوت های نژادی – قومی در ابتلا به اختلالات خورد و خوراک سمپتوم های آنورکسیا در همه ی کشور های غربی دیده می شوند و مطالعات نشان می دهند شیوع این اختلالاتمی تواند به شیوع آن ها در جوامع غربی شبیه باشد . سمپتوم های آنورکسیا در افرادی هم که هرگز تحت تاثیر فرهنگ غرب نبوده اند دیده می شود .
مطالب بالا نشان می دهند که عوامل فرهنگی در شیوع اختلالات خورد و خوراک تاثیر می گذارند و تاکیدی که فرهنگ های غربی روی وزن و تناسب اندام دارند عاملی مهم در ایجاد این اختلال است .

احتمال ابتلا به اختلالات خورد و خوراک در زنان تقریبا ده برابر مردان است . یکی از علت ها اهمیت دادن رسانه های عمومی به وزن و تناسب اندام زن هاست .
این پدیده باعث می شود که لاغر بودن زن ها نوعی ارزش فرهنگی پیدا کند . مطالعات نشان می دهد که مردان دوست دارند وزن بدنشان به طور متوسط ۱۵ کیلوگرم بیشتر از وزن فعلی آن ها باشد . شاید به این علت که فکر می کنند اندامشان مردانه نیست . در مقابل زنان دوست دارند وزن بدنشان ۲۰ کیلوگرم لاغر تر از وزنی که دارند باشد .
این تفاوت نگرش ها نشان می دهند در مردان گروه های خاص مثل بادیگاردها – ورزشکاران و بالرین ها و همچنین مردان هوموسکشوال میزان اختلالات خرد و خوراک بیشتر از مردان هتروسکشوال است .

سوالات متداول در رابطه با اختلال پایکا
اخیراً ، موارد پیکا به طیف وسواس گره خورده است ، و اقدامی برای در نظر گرفتن OCD در علت پیکا انجام شده است. با این حال ، پیکا در حال حاضر توسط راهنمای تشخیصی و آماری که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است ، به عنوان یک اختلال روانی شناخته شده است
پزشکان از اصطلاح "پیکا" برای توصیف ولع مصرف و جویدن مواد فاقد ارزش غذایی - مانند یخ ، خاک رس ، خاک یا کاغذ استفاده می کنند. ولع و جویدن یخ (پاگافاژی) اغلب با کمبود آهن ، همراه با کم خونی یا بدون آن همراه است ، اگرچه دلیل آن مشخص نیست.
پایکا خوردن مکرر چیزهایی است که غذا نیستند. این یک مشکل غذایی معمول در کودکان مبتلا به اوتیسم است.
به معلمان و سایر مراقبان بگویید که کودک شما دارای پیکا است. به آنها بگویید چه چیزهایی از موادغذایی غیرغذایی تمایل به خوردن دارد و در چه شرایطی این به آنها کمک می کند تا او را در امان نگه دارند. به عنوان مثال ، معلمان او ممکن است لازم باشد برخی موارد را خارج از دسترس او ذخیره کنند
نظرات و پیشنهادات شما